Teknik Bilgiler

ALAŞIM ELEMENTLERİNİN ÇELİK YAPISINA ETKİSİ

Karbonlu çeliklerden normal olarak sağlanamayan kendine has özellikleri sağlayabilmek amacıyla, bir veya birden fazla alaşım elementi katmak suretiyle yapılan çelikler alaşımlı çeliklerdir.
Alaşım elemanlarının etkisi, diğer metallere nazaran  en çok çelik yapısında etkili olmaktadır. Ayrıca alaşım elementlerinin etkileri toplanabilir olmadığından, çok sayıda alaşım elementinin birlikte bulunması halinde beklenen özellik değişmeleri ancak genel çerçevede ele alınabilir ve bu konuda kesin bir yaklaşım yapılamaz.
Alaşımlı çelikler, alaşım elemanların ( karbon ve arıtılamayan elemanlar dışında kalan diğerleri ) toplam miktarı % 5 den az olanlar düşük alaşımlı çelikler ve alaşım elemanlarının toplamı % 5 den fazla olanlar yüksek alaşımlı çelikler olmak üzere, iki ana gruba ayrılırlar. Alaşımsız çeliklere benzer davranışa sahip olan düşük alaşımlı çeliklerin en belirgin özelliği, sertleşme kabiliyetlerinin daha yüksek olmasıdır. Ayrıca, sertlik, çekme dayanımı, akma sınırı, elastiklik  modülü gibi dayanım özellikleri ile sıcağa dayanıklılık, meneviş dayanıklılığı, gibi karakteristikler yükselirken, genellikle kopma uzaması, kesit daralması, çentik darbe dayanımı gibi değerlerde azalma olur. Alaşımsız ve düşük alaşımlı çeliklerde istenilen özelliklerin bulunmaması veya yetersiz olması halinde yüksek alaşımlı çelikler kullanılır. Bu tür alaşımlama, normal sıcaklıklardaki mekanik dayanımın artırılması yanısıra,   özellikle sıcağa, tufallaşmaya  ve korozyona dayanım, sıcaklıkta sertlik ve manyetlenmeme gibi bazı istenen özelliklerin elde edilmesini amaçlar.

KARBON

Çelik için temel alaşım elementidir. Karbon miktarının artmasıyla sertlik ve dayanım önemli ölçüde artar. % 0.8 karbona kadar çekme gerilmesi ve akma sınırı değeri artar. Bu değerden sonra kırılganlık artar, ısıl işlem sonu sertlik kalıntı ostenit sebebiyle daha fazla artmaz. Çeliğin alabileceği max sertlik 67 HRC olup bu değer 0.6 karbon miktarı ile elde edilir. Karbon miktarının artması aynı zamanda sünekliği, dövülebilirliği, derin çekilebilirliği ve kaynak kabiliyetini düşürür. Yüksek karbonlu çeliklerin ısıl işleminde çatlama riski de fazladır.

MANGAN

Yapıya genellikle cevher halinde iken girer. Mekanik özellikleri iyileştirmesi dolayısıyla ayrıca da ilave edilir, temel alaşım elementi olarak da kendisini gösterebilir. Genel olarak sünekliği azaltmakla birlikte çeliğin dayanımını artırır özelliğe sahiptir. % 3 Mn miktarına kadar, her % 1 Mn için çekme dayanımı yaklaşık 100 Mpa kadar artar. % 3 – 8 arası artış azalır. % 8 den itibaren düşüş görülür. Çeliğin dövülebilirliği ve sertleşebilirliğini iyileştirici özelliktedir. Kaynak kabiliyetini etkilemez ve kaynaklanabilir malzemeler içinde % 1.6 oranına kadar yükseltilebilir. Manganın iyi yöndeki etkisi karbon oranının artmasıyla birlikte artar.

SİLİSYUM

Çelik üretimi esnasında deoksidan olarak  kullanılır. Döküm çeliklerde, döküme akıcılık sağlamak için ilave edilebilir. Ferrit içerisinde çözünebilme özelliğine sahip olduğu için malzemenin süneklik ve tokluğunu düşürmeden, dayanımı ve sertliği artırır. Yüksek silis içeren çeliklerin ısı dayanımı da yüksektir. Genel olarak sertleşebilirliği, aşınma dayanımını, ve elastikiyeti yükseltmesine karşın yüzey kalitesini olumsuz yönde etkiler.

KÜKÜRT

Demir ile birlikte FeS bileşiği oluşturarak, tane sınırlarında birikerek malzemenin gevrek olmasına yol açar.

  • 800° C – 1000° C arasında şekil değiştirme esnasında “kızıl sıcaklık kırılganlığı”
  • 1200° C üzerindeki sıcaklıklarda “akkor sıcaklık kırılganlığı” meydana getirir.

Bu sebeplerle çelik için zararlı bir element olarak kabul edilerek, giderilmesi yönünde çalışılır. Ancak otomat çeliklerinde iki katı kadar Mn ilave edilerek kullanılmak suretiyle, talaşlı işlenebilirlik kabiliyetini  artırmak amacıyla kullanılır. Genel olarak kaynak kabiliyeti ve sertleşebilirliği olumsuz etkiler.

FOSFOR

Mevcudiyeti ile malzeme tokluğunu düşüren, zararlı etkiye sahip bir elementtir. Çeliğin dayanımını ve sertliği artırıcı özelliği olmasına karşın süneklik ve darbe dayanımını düşürür. Bu etki yüksek karbonlu çeliklerde daha net görülür. Çelik içerisinde mümkün olduğunca düşük olmasına çalışılır ve kükürtle birlikte fosfor azlığı malzeme kalitesinde birinci kriterdir.

KROM

Çeliklere en fazla ilave edilen alaşım elementidir. Çeliğe ilave edilen krom Cr7C3 ve Cr23C6 gibi sert karbürler oluşturarak sertliği direkt olarak artırır. Dönüşüm hızlarını da yavaşlatarak sertlik derinliğini de aynı oranda artırır. Krom %25 varan değerlerde ilave edilmesi halinde malzeme yüzeyinde bir oksit tabakası oluşturarak paslanmaya karşı direnç sağlar ve malzemeye parlak bir görüntü kazandırır. Çekme dayanımını ve sıcağa dayanımı da artırır özelliğe sahiptir. Bazı alaşımlarda meneviş kırılganlığına sebep olabilir veya sünekliği düşürebilir. Bu etkileri azaltmak amacıyla daha çok Ni ve Mo ile birlikte kullanılır.

NİKEL

Nikel %5 e varan oranlarda, alaşımlı çeliklerde geniş bir biçimde kullanılır. Nikel malzemenin mukavemetini ve tokluğunu artırır. Özellikle paslanmaz çeliklerde daha geniş yer alır. Nikel aynı zamanda tane küçültme etkisine de sahiptir. Alaşım elemanı olarak nikelin tek başına kullanımı son yıllarda azalmış Ni-Cr alaşımı başta olmak üzere Ni – Mo yahut Ni – Cr – Mo alaşımları yaygınlaşmıştır. Sıcağa ve tufalleşmeye karşı iyileştirici özelliğe sahip olmasının yanısıra, krom ile birlikte kullanılarak sertleşmeyi, sünekliği ve yüksek yorulma direncini artırır.

MOLİBDEN

Molibden düşük nikel ve düşük krom içeren çeliklerde temper gevrekliği eğilimini gidermek için kullanılır. % 0.3 civarında molibden ilavesi bunu sağlar. Molibden ilavesi yapılan nikel ve krom çeliklerinin temper sonrası darbe dayanımları da önemli ölçüde yükselir. Aynı zamanda akma ve çekme dayanımını artırır.

VANADYUM

Nikel gibi vanadyum da çelikler için önemli bir tane küçültücüdür. % 0.1 gibi bir oranda kullanılması bile, sertleştirme prosesi esnasında tane irileşmesini önemli ölçüde engeller. Vanadyum sertlik derinliğini artırmakla beraber sıcaklık dayanımını da artırır. Özellikle kesmeye çalışan parçalarda, darbe dayanımının artmasını sağlayarak kesici kenarların formunun uzun süre muhafaza edilmesinde etkilidir.

WOLFRAM

Wolfram; çeliğin dayanımını artıran bir alaşım elementidir. Takım çeliklerinde, kesici kenarın sertliğinin muhafazasını, takım ömrünün uzamasını ve yüksek ısıya dayanımını sağlar. Bu sebeple özellikle yüksek hız çeliklerinde, takım çeliklerinde ve ıslah çeliklerinde, alaşım elementi olarak kullanılır. Yüksek çalışma sıcaklıklarında, çeliğin menevişlenip sertliğini kaybetmemesini sağladığından, sıcağa dayanımlı çeliklerin yapımında kullanılır.

NİOBYUM

Tane inceltici ve karbür yapıcı etkiye sahip olduğundan akma sınırının yükselmesine ve sertliğin artmasına sebep olur.

TİTANYUM

Kuvvetli karbür yapıcı özelliği vardır ve sertliği artırır. Çelik üretimi esnasında deoksidan olarak da kullanılır. Tane inceltici yapıya sahiptir.

KOBALT

Yüksek sıcaklıklarda tane büyümesini yavaşlatır bu nedenle daha çok hız çeliklerine ve sıcağa dayanıklı çeliklere ilave edilir.

ALÜMİNYUM

En güçlü deoksidandır. Isıtma da tane kabalaşması ve yaşlanmayı azaltır. Tane inceltici özelliğe sahiptir.

BOR

Düşük ve orta karbonlu çeliklerde sertleşebilme özelliğini arttırır. Sakinleştirilen çeliklere 0.0005 – 0.003 kadar düşük oranda katılırlar.

BAKIR

Sıcak şekillendirmede kırılganlık yaratan bakır için % 0.5 oranı pek aşılmaz. Sünekliği ciddi oranda düşürür. Buna rağmen korozyon dayanımını ve sertliği arttırır.

AZOT

Nitrür teşekkül ettirerek sertliği artırır. Mekanik dayanım ve korozyona karşı direnci artırır.

GENEL YAPI ÇELİKLERİ VE BİLEŞİMLERİ

Malz. No.

DIN

SAE / AISI

DEOKSİDASYON

ISIL

KİMYASAL BİLEŞİM ( max % ağırlık )

ŞEKLİ

İŞLEM

C ( ort. )

P

S

N

Al

1.0035

St 33

–

–

U,N

–

–

–

–

–

1.0037

St 37-2

–

–

U,N

0.20

0.050

0.050

0.007

–

1.0036

USt 37-2

A570Gr.33,36

K

U,N

0.20

0.050

0.050

0.007

–

1.0038

RSt 37-2

A570Gr.36

S

U,N

0.20

0.050

0.050

0.007

–

1.0116

St 37-3

A284Gr.D

SS

U,N

0.20

0.040

0.040

–

0.020

1.0044

St 44-2

A570Gr.40

S

U,N

0.23

0.050

0.050

0.007

–

1.0144

St 44-3

A573Gr.70

SS

U,N

0.23

0.040

0.040

–

0.020

1.0570

St 52-3

–

SS

U,N

0.22

0.040

0.040

–

0.020

1.0050

St 50-2

A570Gr.50

S

U,N

0.30

0.050

0.050

0.007

–

1.0060

St 60-2

–

S

U,N

0.40

0.050

0.050

0.007

–

1.0070

St 70-2

–

S

U,N

0.50

0.050

0.050

0.007

–

K – Kaynar Döküm S – Sakin Döküm SS – Yarı Sakin Döküm

U – Sıcak Haddelenmiş, Başka İşlem Görmemiş N – Normal Tavlanmış

SEMENTASYON ÇELİKLERİ VE BİLEŞİMLERİ

Malz. No.

DIN

SAE / AISI

C

Si

Mn

Pmax

Smax

Cr

Mo

Ni

1.0301

C 10

1010

0.07-0.13

0.15-0.35

0.30-0.60

0.045

0.045

–

–

–

1.0401

C 15

1015

0.12-0.18

0.15-0.35

0.30-0.60

0.045

0.045

–

–

–

1.1121

Ck 10

1010

0.07-0.13

0.15-0.35

0.30-0.60

0.035

0.035

–

–

–

1.1141

Ck 15

1015

0.12-0.18

0.15-0.35

0.30-0.60

0.035

0.035

–

–

–

1.7015

15 Cr 3

5015

0.12-0.18

0.15-0.40

0.40-0.60

0.035

0.035

0.40-0.70

–

–

1.7131

16 MnCr 5

5115

0.14-0.19

0.15-0.40

1.00-1.30

0.035

0.035

0.80-1.10

–

–

1.7147

20 MnCr 5

5120

0.17-0.22

0.15-0.40

0.60-0.90

0.035

0.035

1.00-1.30

–

–

1.7321

20 MoCr 4

–

0.17-0.22

0.15-0.40

0.60-0.90

0.035

0.035

0.30-0.50

0.40-0.50

–

1.7325

25 MoCr 4

–

0.23-0.29

0.15-0.40

0.40-0.60

0.035

0.035

0.40-0.60

0.40-0.50

–

1.5919

15 CrNi 6

–

0.12-0.17

0.15-0.40

0.40-0.60

0.035

0.035

1.40-1.70

–

1.40-1.70

1.5920

18 CrNi 8

–

0.15-0.20

0.15-0.40

0.40-0.60

0.035

0.035

1.80-2.10

–

1.80-2.10

1.6587

17 NiCrMo 6

–

0.14-0.19

0.15-0.40

0.40-0.60

0.035

0.035

1.50-1.80

0.25-0.35

1.40-1.70

1.6523

21 NiCrMo 2

8620

0.18-0.23

0.20-0.35

0.70-0.90

0.040

0.040

0.40-0.60

0.15-0.25

0.40-0.70

1.1140

Cm 15

–

0.12-0.18

0.15-0.35

0.30-0.60

0.020-0.035

0.020-0.035

–

–

–

1.7139

16 MnCrS 5

–

0.14-0.19

0.15-0.40

1.00-1.30

0.020-0.035

0.020-0.035

0.80-1.10

–

–

1.7149

20 MnCrS 5

–

0.17-0.22

0.15-0.40

1.10-1.40

0.020-0.035

0.020-0.035

1.00-1.30

–

–

1.7323

20 MoCrS 4

–

0.17-0.22

0.15-0.40

0.60-0.90

0.020-0.035

0.020-0.035

0.30-0.50

0.40-0.50

–

1.7326

25 MoCrS 4

–

0.23-0.29

0.15-0.40

0.60-0.90

0.020-0.035

0.020-0.035

0.40-0.60

0.40-0.50

–

1.5713

13 NiCr 6

3415

0.10-0.17

0.15-0.35

0.30-0.50

0.035

0.035

0.65-0.85

–

1.35-1.50

1.5752

14 NiCr 14

3415;3310

0.10-0.18

0.15-0.40

0.40-0.70

0.035

0.035

0.60-0.90

–

3.00-3.50

1.7243

18CrMo 4

–

0.15-0.21

0.15-0.40

0.60-0.90

0.035

0.035

0.90-1.20

0.15-0.25

–

İNDÜKSİYONLA SERTLEŞTİRİLEBİLEN ÇELİKLER

Malz. No.

DIN

SAE / AISI

C

Si

Mn

Pmax

Smax

Cr

Mo

Diğer

1.1183

Cf 35

1035

0.33-0.39

0.15-0.35

0.50-0.80

0.025

0.035

–

–

–

1.1193

Cf 45

1045

0.43-0.49

0.15-0.35

0.50-0.80

0.025

0.035

–

–

Nmax 0.007

1.1213

Cf 53

1050

0.50-0.57

0.15-0.35

0.40-0.70

0.025

0.035

–

–

–

1.1249

Cf 70

–

0.68-0.75

0.15-0.35

0.20-0.35

0.025

0.035

–

–

Nmax 0.007

1.5122

37 MnSi 5

–

0.33-0.41

1.10-1.40

1.10-1.40

0.035

0.035

–

–

–

1.7005

45 Cr 2

–

0.42-0.48

0.15-0.40

0.50-0.80

0.025

0.035

0.90-1.20

–

–

1.7043

38 Cr 4

–

0.34-0.40

0.15-0.40

0.60-0.90

0.025

0.035

0.90-1.20

–

–

1.7045

42 Cr 4

5140

0.38-0.44

0.15-0.40

0.50-0.80

0.025

0.035

0.90-1.20

–

–

1.7220

34 CrMo 4

4135

0.30-0.37

0.40 max

0.60-0.90

0.035

0.030

0.90-1.20

0.15-0.30

–

1.7223

41 CrMo 4

4140

0.38-0.44

0.15-0.40

0.50-0.80

0.025

0.035

0.90-1.20

0.15-0.30

–

1.7238

49 CrMo 4

–

0.46-0.52

0.15-0.40

0.50-0.80

0.025

0.035

0.90-1.20

0.15-0.30

–

1.8159

50 CrV 4

6150

0.47-0.55

0.40 max

0.70-1.10

0.035

0.030

0.90-1.20

–

( V ) 0.10-0.20

1.8161

58 CrV 4

–

0.55-0.62

0.15-0.40

0.70-1.10

0.035

0.035

0.90-1.20

–

( V ) 0.10-0.20

OTOMAT ÇELİKLERİ VE BİLEŞİMLERİ

Malz. No.

DIN

SAE / AISI

C

Si

Mn

Pmax

S

Pb

ISIL İŞLEM UYGULANMAYAN

1.0711

9 S 20

1212

– 0.13

– 0.05

0.60-1.20

0.10

0.18-0.25

–

1.0715

9 SMn 28

1213

– 0.14

– 0.05

0.90-1.30

0.10

0.24-0.32

–

1.0718

9 SMnPb 28

12L13

– 0.14

– 0.05

0.90-1.30

0.10

0.24-0.32

0.15-0.30

1.0736

9 SMn 36

1215

– 0.15

– 0.05

1.00-1.50

0.10

0.32-0.40

–

1.0737

9 SMnPb 36

12L14

– 0.15

– 0.05

1.00-1.50

0.10

0.32-0.40

0.15-0.30

SEMENTASYON YAPILABİLEN

1.0721

10 S 20

1108

0.07-0.13

0.10-0.40

0.50-0.90

0.060

0.15-0.25

–

1.0722

10 SPb 20

11L08

0.07-0.13

0.10-0.40

0.50-0.90

0.060

0.15-0.25

0.15-0.30

ISLAH EDİLEBİLEN

1.0726

35 S 20

1140

0.32-0.39

0.10-0.40

0.50-0.90

0.060

0.15-0.25

–

1.0727

45 S 20

1146

0.42-0.50

0.10-0.40

0.50-0.90

0.060

0.15-0.25

–

1.0728

60 S 20

–

0.57-0.65

0.10-0.40

0.50-0.90

0.060

0.15-0.25

–

YAY ÇELİKLERİ

Malz. No.

DIN

SAE / AISI

C

Si

Mn

Pmax

Smax

Cr

Mo

Nmax

1.0900

38 Si 6

–

0.35-0.42

1.40-1.60

0.50-0.80

0.050

0.050

–

–

0.007

1.0902

46 Si 7

–

0.42-0.50

1.50-1.80

0.50-0.80

0.050

0.050

–

–

0.007

1.0903

51 Si 7

–

0.47-0.55

1.50-1.80

0.50-0.80

0.045

0.045

–

–

0.007

1.0904

55 Si 7

9255

0.52-0.60

1.50-1.80

0.70-1.00

0.045

0.045

–

–

–

1.0906

65 Si 7

–

0.60-0.68

1.50-1.80

0.70-1.00

0.050

0.050

–

–

0.007

1.0908

60 SiMn 5

–

0.55-0.65

1.00-1.30

0.90-1.10

0.050

0.050

–

–

0.007

1.0961

60 SiCr 7

–

0.55-0.65

1.50-1.80

0.70-1.00

0.045

0.045

0.20-0.40

–

0.007

1.0970

38 Si 7

–

0.35-0.42

0.15-035

0.50-0.80

0.045

0.045

–

–

0.007

1.1231

Ck 67

1070

0.65-0.72

0.15-0.35

0.60-0.90

0.035

0.035

–

–

–

1.1248

Ck 75

1075

0.70-0.80

0.15-0.35

0.60-0.80

0.035

0.035

–

–

–

1.1269

Ck 85

1086

0.80-0.90

1.50-1.80

0.45-0.65

0.035

0.035

–

–

–

1.1274

Ck 101

1095

0.95-1.05

0.15-0.35

0.40-0.60

0.035

0.035

–

–

–

1.5028

65 Si 7

–

0.60-0.70

1.50-1.80

0.70-1.00

0.035

0.035

–

–

–

1.5029

71 Si 7

–

0.68-0.75

1.50-1.80

0.60-0.80

0.035

0.035

–

–

–

1.5225

51 MnV 7

–

0.48-0.55

0.15-0.35

1.60-1.90

0.035

0.035

–

–

–

1.7103

67 SiCr 5

–

0.62-0.72

1.20-1.40

0.40-0.60

0.035

0.035

0.40-0.60

–

–

1.7138

52 MnCrB 3

50B50

0.48-0.55

0.15-0.35

0.75-1.00

0.035

0.035

0.40-0.60

B 0.0005

1.7176

55 Cr 3

5155

0.52-0.59

0.15-0.40

0.70-1.00

0.035

0.035

0.60-0.90

–

–

1.7701

51 CrMoV 7

–

0.48-0.56

0.15-0.40

0.70-1.00

0.035

0.035

0.90-1.20

0.15-0.25

–

1.8159

50 CrV 4

6150

0.47-0.55

-40

0.70-1.00

0.035

0.035

0.90-1.20

–

–

1.8161

58 CrV 4

–

0.55-0.62

0.15-0.40

0.70-1.00

0.035

0.035

0.90-1.20

–

–

RULMAN ÇELİKLERİ

Malz. No.

DIN

SAE / AISI

C

Si

Mn

Pmax

Smax

Cr

Mo

1.3503

105 Cr 4

6443F

0.90-1.05

0.15-0.35

0.25-0.45

0.030

0.025

0.90-1.10

1.3505

100 Cr 6

6440K

0.90-1.05

0.15-0.35

0.25-0.45

0.030

0.025

1.35-1.65

1.3520

100 Cr Mn 6

A485

0.90-1.05

0.15-0.35

1.00-1.20

0.030

0.025

1.40-1.65

1.4125

X 105 CrMo 17

440 C

0.95-1.20

0.15-0.35

0.25-0.45

0.030

0.025

16.0-18.0

0.35-0.75

SOĞUK İŞ TAKIM ÇELİKLERİ VE BİLEŞİMLERİ

Malz. No.

SAE / AISI

C

Si

Mn

Cr

Mo

Ni

V

W

1.2080

X 210 Cr 12

2.00

0.25

0.30

11.50

–

–

–

–

1.2601

X 165 CrMoVa 12

1.60

0.35

0.30

11.50

0.60

–

0.30

0.50

1.2436

X 210 CrW 12

2.10

0.25

0.30

11.50

–

–

–

0.70

1.2379

X 155 CrVMo 12-1

1.55

0.25

0.35

11.80

0.80

–

0.95

–

H.2380

X 220 CrVMo 13-4

2.30

0.40

0.40

12.50

1.10

–

4.00

–

1.2345

X 50 CrVMo 5-1

0.51

0.95

0.30

5.00

1.40

–

1.40

–

H.K340

–

1.10

0.90

0.40

8.30

2.10

–

0.50

–

1.2550

60 WCrV 7

0.63

0.60

0.30

1.10

–

–

0.18

2.00

H.2510

100 MnCrW 4

0.95

0.25

1.10

0.55

–

–

0.10

0.55

1.2210

115 CrV 3

1.18

0.25

0.30

0.70

–

–

0.10

–

1.2767

X 45 NiCrMo 4

0.45

0.25

0.40

1.30

0.25

4.00

–

–

1.2842

90 MnCrV 8

0.90

0.25

2.00

0.35

–

–

0.10

–

SICAK İŞ TAKIM ÇELİKLERİ VE BİLEŞİMLERİ

Malz. No.

SAE / AISI

C

Si

Mn

Cr

Mo

Ni

V

W

1.2581

X 30 WCrV 9 3

0.29

0.25

0.30

2.70

–

–

0.35

8.50

1.2344

X 40 CrMoV 5 1

0.39

1.10

0.40

5.20

1.40

–

0.95

–

1.2367

X 38 CrMoV 5 3

0.38

0.40

0.40

5.00

2.80

–

0.65

–

1.2365

X 32 CrMoV 3 3

0.31

0.30

0.35

2.90

2.80

–

0.50

–

1.2714

56 NiCrMoV 7

0.55

0.25

0.75

1.10

0.50

1.70

0.10

–

PLASTİK TAKIM ÇELİKLERİ VE BİLEŞİMLERİ

Malz. No.

SAE / AISI

C

Si

Mn

Cr

Mo

Ni

V

1.2312

40 CrMnMoS 8 6

0.40

0.40

1.50

1.90

0.20

–

–

1.2738

40 CrMnNiMo 8 6 4

0.38

0.30

1.50

2.00

0.20

1.10

–

1.2083

X 42 Cr 13

0.41

0.70

0.45

14.30

0.60

–

0.20

BRİNELL

VİCKERS

ROCKWELL

ÇEKME

BRİNELL

VİCKERS

ROCKWELL

ÇEKME

SERTLİĞİ

SERTLİĞİ

C

DAYANIMI

SERTLİĞİ

SERTLİĞİ

C

DAYANIMI

HB

HV

HRC

N / mm2

HB

HV

HRC

N / mm2

76.0

80

–

265

333

350

35.5

1125

80.7

85

–

270

342

360

36.6

1155

85.5

90

–

285

352

370

37.7

1190

90.2

95

–

305

361

380

38.8

1220

95.0

100

–

320

371

390

39.8

1255

98.8

105

–

335

380

400

40.8

1290

105

110

–

350

390

410

41.8

1320

109

115

–

370

399

420

42.7

1350

114

120

–

385

409

430

43.6

1385

119

125

–

400

418

440

44.5

1420

124

130

–

415

428

450

45.3

1455

128

135

–

430

437

460

46.1

1485

133

140

–

450

447

470

46.9

1520

138

145

–

465

(456)

480

47.7

1555

143

150

–

480

(466)

490

48.4

1595

147

155

–

495

(475)

500

49.1

1630

152

160

–

510

(485)

510

49.8

1665

156

165

–

530

(494)

520

50.5

1700

162

170

–

545

(504)

530

51.1

1740

166

175

–

560

(513)

540

51.7

1775

171

180

–

575

(523)

550

52.3

1810

176

185

–

595

(532)

560

53.0

1845

181

190

–

610

(542)

570

53.6

1880

185

195

–

625

(551)

580

54.1

1920

190

200

–

640

(561)

590

54.7

1955

195

205

–

660

(570)

600

55.2

1995

199

210

–

675

(580)

610

55.7

2030

204

215

–

690

(589)

620

56.3

2070

209

220

–

705

(599)

630

56.8

2105

214

225

–

720

(608)

640

57.3

2145

219

230

–

740

(618)

650

57.8

2180

223

235

–

755

–

660

58.3

–

228

240

20.3

770

–

670

58.8

–

233

245

21.3

785

–

680

59.2

–

238

250

22.2

800

–

690

59.7

–

242

255

23.1

820

–

700

60.1

–

247

260

24.0

835

–

720

61.0

–

252

265

24.8

850

–

740

61.8

–

257

270

25.6

865

–

760

62.5

–

261

275

26.4

880

–

780

63.3

–

266

280

27.1

900

–

800

64.0

–

271

285

27.8

915

–

820

64.7

–

276

290

28.5

930

–

840

65.3

–

280

295

29.2

950

–

860

65.9

–

285

300

29.8

965

–

880

66.4

–

295

310

31.0

995

–

900

67.0

–

304

320

32.2

1030

–

920

67.5

–

314

330

33.3

1060

–

940

68.0

–

323

340

34.4

1095

–

–

–

–